Kasteel Valkenburg is een kasteelruïne in het Zuid-Limburgse stadje Valkenburg en tevens een van de weinige hoogteburchten in Nederland. Het kasteel ligt op de Heunsberg, een uitloper van het plateau van Margraten.De kasteelruïne is een rijksmonument.GeschiedenisEerste burchtEne Gosewijn I van Heinsberg bouwde omstreeks het jaar 1115 op de Heunsberg nabij de Geul een kasteel. Deze fortificatie bestond uit een enorme woontoren met een afmeting van 12 bij 18 meter. Deze toren was gebouwd van vuursteen en andere harde natuursteensoorten. Al in 1122 werd deze toren weer vernietigd door een leger van keizer Hendrik V, die een conflict had met Gosewijn.Tweede burchtOp de plek van de verwoeste toren werd door Gosewijn II (die zich ook heer van Valkenburg begon te noemen) een nieuw kasteel gebouwd. Deze burcht had de vorm van een zware zestienhoekige toren van mergel. De doorsnede van dit gebouw was 15 meter en de muren waren twee meter dik. De burcht werd weer omringd door een palissade. Aan de voet van de burcht ontwikkelde zich een stadje, dat ook de naam 'Valkenburg' zal krijgen. Ook Gosewijn II kwam enkele keren in conflict met de Duitse keizer, wat in 1141 resulteerde in de verwoesting van het kasteel en het stadje.